Vajinismusa neden olan Faktörler ve Psikolojik etkileri
-İlk
denemelerde acı duyma:
Daha
önce yaşanmış kötü cinsel tecrübeler, erkeğin hoyrat ve aceleci tutumları,
kadının ilişkiye hazır olmadan cinsel beraberliğe zorlanması, acı duyacak
korkusuna kapılması ve eşiyle ilk denemesinde elinde olmadan bedensel bir tepki
göstermesidir. Daha önceki olumsuz cinsel deneyimleri de istem dışı bir korunma
biçimi olarak vajinusmusu ortaya çıkabilir. İlk cinsel deneyimler ve erkeğin
yaklaşımı bu açıdan çok önem taşımaktadır.
-Cinselliği
değersizleştiren ve aşağılayan bir aile:
Vajinismusu olan kadınların ailelerinde cinsellik
çok fazla konuşulmaz. Kendi cinsel yaşamları da tatmin edici olmayan anne ve
baba, çocuklarının yanında sevgi dolu dokunmalar ve ifadeler kullanmazlar, cinselliği
değersizleştirir ve aşağılarlar. Cinselliği sadece erkeklerin istediği ve
hayvani bir şey olarak görüp, kızlarına da cinselliği olumsuz olarak
yansıtırlar. Ayıp, yasak, günah kavramlarının yoğun olduğu ailelerde yetişmiş,
cinsellikten uzak ve cinsellik karşıtı kimlikleri olan vajinismuslu kadınlar
ancak evlendiklerinde bu sorunları ile yüzleşerek çözümsüzlüğe girerler.
-Zayıf,
güçsüz anne:
Babasından şiddet gören veya kızını şiddetten koruyamamış bir anne modeli rol
model olarak aciz bir kadın modeli oluşturur.Otoriter ve cinsel ilişkiye
zorlayan erkek modelindeki baba ise bilinç altı yakıştırmalarla eşe devredilir.
Böylece eşe, aslında farkında olunmadan babaya bir başkaldırış vardır ve bu
cinselliğin reddi ile dışa vurulur ve vajinismus olarak ortaya çıkar.
-Baskıcı,
otoriter baba:
Vajinismuslu
kadınların genellikle aşırı baskıcı ve otoriter bir babaya sahip
oldukları, babanın otorite figürü olduğu bir evde büyüdükleri ve
sürekli fiziksel ve sözel şiddet gördükleri gözlenmiştir. Anneye
sevgi göstermeyen, onu cinsel bir obje olarak görüp, sürekli cinsel ilişki için
zorlayan, alkolik, kişilik bozukluğu olan ve şiddet uygulayan bir baba
genellikle vardır.
-Baba
kız ilişkisinde güçlükler:
Vajinismuslu
kadınların çoğunlukla babalarıyla ilişkilerinin ve diyalogları sağlıklı
değildir, şiddet unsurları, aşırı otoriter bir tutum ve tehdit içeren
söylemlerle yetiştirilmişlerdir.
-Cinsel
şiddet ve taciz:
Vajinismuslu
kadınlarda belli oranda cinsel şiddet, tecavüz, ensest deneyimi veya tacize
maruz kalma öyküsü vardır.
-Cinsel
organlardan iğrenme veya hoşlanmama:
Vajinismuslu
kadınlar genellikle kendi cinsel organlarına bakamazlar, dokunamazlar, utanç,
iğrenme ve hoşlanmama duygularını taşırlar. Bu duyguları ve yanlış bilgileri de
cinselliği kötü bir şey olarak algılayan ve ifade eden annelerini
modelleyerek öğrenmiş olabilirler.
-İstemeden
zorla evlendirilme, eşini sevmeme, eşle uyumsuzluk ve iletişim sorunları:
Bu durumda bilinç dışı olarak
cinsel birleşmeden kaçınma davranışı ortaya çıkabilir. Eşler arasındaki güncel
sorunlar anlaşmazlıklar, çatışmalar, uyuşmazlıklar başta vajinismus olmak üzere
birçok cinsel sorunun ortaya çıkmasına neden olabilir.
-Olumsuz
dinsel ve ahlaki şartlanma:
Eşinin
ve kızlarının cinsellikle ilgilenmemesini, konuşmamasını isteyen, cinsel
ahlak saplantılı bir baba ve onun bu isteklerini tartışmasız yerine
getirmek zorunda kalan anne ve kızları vajinismusa adaydırlar. Dinsel ve ahlaki
değerler arasında gidip gelen kadın, cinsel ilgi ve ilişkilerinin
hepsinden suçluluk ve utanç duyan birine dönüşür.
-Eşcinsel
özdeşleşme:
Vajinismuslu
kadınların bir bölümü eşcinsel özdeşim gösterebilir. Bilinçdışı olarak cinsel
kimlik reddedilir ve istenmeyen heteroseksüel cinsel ilişki vajinismus
bahanesiyle engellenmiş olur.
-Başarısızlık
korkusu veya performans kaygısı:
Kadının
cinsellikle ilgili bilgisizliği ve tecrübesizliği, karşısındaki partnere
verdiği aşırı değer, başarısızlık korkusu, eşi tatmin edemeyecek olma kaygısı,
kendisini yetersiz ve çirkin bulması ile yaşadığı yoğun endişe, korku ve kaygı
nedeniyle vajinismus ortaya çıkabilir.
-Kızlık
zarını yitirme korkusu:
Kızlık
zarının kutsallığı ve korunmasına önem verilmesi gibi kültürel faktörler
vajinismus gelişiminde oldukça önemli bir nedendir. Çocukluğundan itibaren
kızlık zarını özenle koruması öğretilmiş bir kadın, evlendiği zaman bile,
bilinçdışı olarak, sahip olduğu bu değerli şeyi kaybetmek
istemeyebilir. Cinsel ilişki; saflığın, masumiyetin ve temizliğin
kaybedilmesi anlamına gelebilir.
-Cinsel
tabular, yanlış bilgiler ve inanışlar:
Vajinismuslu
kadınlarda genellikle eşinin penisinin büyük olduğu inancı hakimdir.
Kendilerinde de ya vajina deliği yoktur ya da vajina girişi çok küçüktür. Buna
öylesine inanırlar ki, cinsel birleşmelerinin çok zor olacağı, çok acı
vereceği, hatta imkansız olduğunu sanırlar.
Mastürbasyonu ve kadının kendi bedenini
tanımasını engelleyen, cinsel duyguların ifadesinin ayıp olduğu, cinselliğin
erkeğin isteği ve kadınların zorla katlanması gereken bir durum olduğu inancı
vajinismus gelişiminde önemli bir yer tutar.
-Pasif,
bağımlı eş:
Vajinismuslu
kadınların çoğunun eşlerinin, cinsel deneyimleri az, evlilik öncesi başka
kadınlarla cinsel birlikteliği olmamış, pasif, bağımlı, aşırı düşünceli, kolay
vazgeçen ve eşleriyle bilinçdışı bir anlaşma içinde cinsel birleşmeden
kaçınan kişilerdir. Bu bir kaçınma ve erteleme hastalığıdır. İlk gece
yaşanan başarısızlıktan sonra da cinsel ilişkiden kaçınma ve bu durumun
çözümünü sürekli bir başka zamana erteleme ile vajinismus sorunları ile
yıllarca yaşayabilirler. Tedaviye de genellikle çevre baskısı veya kendilerinin
çocuk isteği ile gelirler
-Gebelik
korkusu:
Vajinismuslu
kadınlarda gebelik korkusu, kötü doğum hikayeleri duymak ve doğum yapmaktan
korkmak, bebeğin vajinadan geçerken kendisine zarar vereceğine inanmak bilinç
dışı bir savunma mekanızması olarak vajinismusa sebep olabilir.
-Obsessif
veya borderline kişilik özellikleri taşıma:
Mükemmelliyetçi ve titiz olan kadınlarda ilişkiye
hazırlanmak ve ilişkiye girmek işkence olabilir ve vajinismus gelişebilir.
Diğer bazı nedenler de ;
-Ağrı eşiğinin düşük olması,
-Vajinal kayganlıkla ilgili
problemler,
-Cinsel isteksizlik ve cinsel
uyarılmada problemler,
-Kadının cinsel bir meta veya cinsel
bir obje olarak algılanması,
-Cinsel organın giriş yerinin
bilinmemesi,
-Çocuklukta ve ergenlikte ailenin
koruyucu tutumu,
-İlk cinsel ilişki denemesi sırasında
kadının canının fazla yanması,
-Görücü usulü evlenmeler,
-Bilinçdışına itilmiş bilinmeyen bir
düşünce ya da davranışın psikosomatik etkisi,
-Ağrılı bir jinekolojik muayene,
-Simgesel olarak zihninde aşırı
büyütülen penis yüzünden çok acı çekme veya parçalanma korkuları,
-Geçmişte genital bölgeye gelen bir
darbe ya da travma,
-Çocuklukta çok fazla makattan fitil
kullanılması,
-Uygun olmayan veya istenmeyen bir
birliktelikte eşten sakınma,
-Bazı enfeksiyonlar ve anormallikler
de vajinismusa yol açabilir ( Endometriozis, kronik enfeksiyonlar, kızlık
zarının gergin ve sert olması gibi ) .